Rachunek sumienia dla młodzieży
Witam wszystkich.
Przejrzałem wiele rachunków sumienia. Proponuję zapoznanie się z poniższymi propozycjami z portalu Adonai.pl
Rachunek sumienia dla młodzieży
Wybór dwóch rachunków sumienia dla młodzieży
Rachunek sumienia dla młodzieży – wzór I
Ten rachunek sumienia, który czytasz powstał z myślą o młodzieży przystępującej do sakramentu bierzmowania.
Bardzo często spotykam się z sytuacją, która dla mnie jako spowiednika jest zawsze bardzo niepokojąca: wiele osób, tak młodzieży, jak i dorosłych, przychodzi do spowiedzi z książeczkami do nabożeństwa, które otrzymali przy pierwszej Komunii świętej zapominając, że modlitewniki te były przygotowane z myślą o dzieciach, a co za tym idzie, także pytania w rachunku sumienia dotyczą dzieci. Człowiek młody, a zwłaszcza ludzie dorośli żyjący w małżeństwie muszą sięgać po modlitewnik, a szczególnie rachunek sumienia, który jest przeznaczony dla odpowiedniego wieku i stanu życia. Specyfiką tego rachunku sumienia jest skierowanie go do młodzieży ostatnich klas szkoły podstawowej oraz uczniów szkół średnich.
Problemy zawarte w pytaniach dotyczą ich świata i tego co niesie ich wiek. Poniższy tekst ma być punktem wyjścia dla ich poszukiwań i zastanowienia nad życiem. Intencją przygotowującego była możliwie najlepsza komunikatywność i zwięzłość tekstu. Im bowiem jest on bardziej zwarty, tym szersze zatacza horyzonty i pozwala odnaleźć własne grzechy. W odczuciu autora wielość pytań bardzo szczegółowych zamyka niekiedy oczy na sprawy osobiste, ukryte w głębi serca, i w ten sposób zubaża sakrament.
Z czego się spowiadać?
A może jeszcze wcześniej trzeba zapytać: jak się spowiadać? Jest to pytanie bardzo ważne, ponieważ od sposobu spowiedzi zależy w bardzo dużym stopniu to, co przeżyjesz, a więc czy będzie to spotkanie z Chrystusem w sakramencie pojednania, czy tylko lęk przed tym, co powie ksiądz. Chciałbym, aby każdy kto bierze do ręki ten rachunek sumienia, zgodził się najpierw na jedną prawdę: aby dobrze się wyspowiadać trzeba najpierw mieć czas. Nawet jeżeli do kościoła przyszło się w gronie kolegów i koleżanek, to na czas przygotowania i spowiedzi trzeba o nich zapomnieć. Każdy ma przecież imię problemy i inne grzechy, a więc jeden potrzebnie na rachunek sumienia i spowiedź więcej czasu, a inny mniej. Proszę więc: zanim podejdziesz do konfesjonału. uklęknij przed Jezusem ukrytym w Najświętszym Sakramencie, opowiedz Mu o swoich problemach, o tym z czym sobie nie radzisz i powiedz co najbardziej pragniesz zmienić - z czego chcesz się poprawić... A potem z przygotowanym rachunkiem sumienia idź do konfesjonału. Czas oczekiwania wykorzystaj na modlitwę.
Wróćmy jednak do pierwszego pytania: z czego się spowiadać? Spowiedź w pierwszym rzędzie dotyczy grzechów śmiertelnych. Mamy z nimi do czynienia wtedy, gdy są spełnione trzy warunki: – zostało przekroczone prawo Boże w ważnej sprawie (jest to tzw. materia ciężka), – czyn został popełniony ze świadomością zła (trzeba wiedzieć, że czyn jest zły i przekracza prawo Boże w ważnej sprawie), – grzech musi być popełniony dobrowolnie (z własnej woli, bez przymusu). Gdyby któryś z tych warunków nie zachodził, grzech będzie miał charakter powszedni (jest przekroczeniem prawa Bożego w rzeczy małej lub w ważnej rzeczy, ale nie całkiem świadomie i dobrowolnie). I na koniec przypomnienie! Aby spowiedź była dobra musi być spełnionych pięć warunków, spośród których najważniejszy jest żal za grzechy. Gdyby ktoś za grzech nie żałował, nie będą mu odpuszczone.
Wszystkich, którzy będą korzystali z tego rachunku sumienia, proszę: nie zapomnijcie, że ten rachunek nie jest na całe życie. Jest to rachunek sumienia dla młodzieży. Kiedyś trzeba go więc będzie zostawić lub przekazać młodszym. Problemy w nim poruszone są odbiciem tego z czym jako kapłan najczęściej się spotykam na katechizacji i w konfesjonale. Dla tych zaś, którzy będąc w szkole średniej wspięli się już na wyższy poziom życia duchowego, którzy prowadzą głębsze życie religijne, proponuję także poszukanie czegoś nowego. Nie lękajcie się – Bóg jest dobry! Ks. Dariusz Madejczyk
I PRZYKAZANIE
Mówi o miejscu Boga w naszym życiu. Należy więc postawić sobie pytanie: – o czas dla Boga, czy nie jest spychany na margines życia, na koniec dnia? – czy nie brakuje codziennej modlitwy, i jak ta modlitwa wygląda? Może jest odmawiana bezmyślnie i w pośpiechu? – czy wiara w Boga się rozwija (poprzez np. czytanie Pisma św. książek i gazet religijnych)? – czy to co czytam, oglądam, a także ludzie, których spotykam, pomagają mi zbliżać się do Boga, czy mnie od Niego oddalają? – czy umiem się przyznać do wiary i przeciwstawić złu tam, gdzie je dostrzegam?
II PRZYKAZANIE
Mówi o szacunku wobec Boga i tego, co święte. Należy więc postawić sobie pytanie: – czy nie odrzucam woli Bożej wyrażonej w przykazaniach i nauce Kościoła (np. przez mówienie: „dla mnie to nie jest grzechem”)? – czy nie odrzucam Boga przez długotrwałe unikanie spowiedzi św. i trwanie w grzechu śmiertelnym? – czy nie przysięgałem bez potrzeby, fałszywie, lub czy dotrzymałem przysięgi? – czy nie wyszydzałem Kościoła, ludzi, którzy starają się na codzień ukazywać swą wiarę? – czy szanowałem imiona i rzeczy święte?
III PRZYKAZANIE
Mówi o wypełnianiu obowiązków religijnych. W związku z tym należy postawić sobie pytanie: – o udział we Mszy św. w niedzielę i święta (jeżeli zdarzały się zawinione nieobecności, należy podać ilość i powód), w jaki sposób uczestniczę we Mszy św. (słuchanie oraz zaangażowanie we wspólną modlitwę)? – czy nie zakłócam świątecznego charakteru niedzieli przez niepotrzebną pracę? – czy staram się ubogacić niedzielę czytaniem Biblii, dobrych książek, oglądaniem dobrych programów w telewizji lub ciekawymi Spotkaniami? – czy potrafię domownikom przypomnieć o Mszy św. i właściwym przeżyciu niedzieli? – czy zachowuję posty nakazane w Kościele? – czy powstrzymywałem się od udziału w zabawach i dyskotekach w okresie Adwentu i Wielkiego Postu? – czy przystąpiłem do spowiedzi i Komunii św. w okresie wielkanocnym?
IV PRZYKAZANIE
Jest wezwaniem do okazywania szacunku i wdzięczności rodzicom, nauczycielom i przełożonym. Przykazanie to porusza następujące problemy: – sposób odnoszenia się do wspomnianych osób, – uczciwość, prawdomówność w stosunku do nich, – dbałość o ich dobre imię, – podejmowanie codziennych obowiązków domowych i szkolnych, – gotowość do wzięcia odpowiedzialności za sprawy domowe i rodzinne (np. pomoc w sprzątaniu, czy innych domowych zajęciach).
V PRZYKAZANIE
Wzywa nas do szacunku oraz ochrony życia swojego i innych ludzi. W związku z tym nakazuje: – szanować i bronić życia na każdym etapie jego istnienia (od poczęcia, aż do śmierci), – nie godzić się na jego lekceważenie (zwłaszcza w dyskusjach na temat zabijania dzieci nienarodzonych), – dbać o zdrowie (zażywanie narkotyków, nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, nieodpowiedni ubiór, okaleczenie). Grzechem jest także: – znieważanie drugiego człowieka słowem lub czynem, – uleganie uczuciu nienawiści, złości, – brak dążenia do zgody, – niechętne przebaczenie, – próba samobójstwa, – ucieczka z domu, – dręczenie zwierząt, – niszczenie przyrody, – i oczywiście zabójstwo.
VI PRZYKAZANIE
Staje na straży godności człowieka i szacunku w dziedzinie przekazywania życia. Grzechy przeciw temu przykazaniu to: – współżycie przedmałżeńskie, – rozbudzanie pożądliwości przez pieszczoty i pocałunki, – uczynki nieskromne dokonywane w samotności (samogwałt, czyli masturbacja, onanizm), – nieskromne rozmowy, – rozbudzanie pożądliwości i nieskromnych myśli przez lekturę, oglądanie filmów lub czasopism pornograficznych, – prowadzenie innych ludzi do nieczystości przez słowa lub czyny.
VII PRZYKAZANIE
Stoi na straży własności drugiego człowieka oraz własności wspólnej. W zakres tego przykazania wchodzą następujące sprawy: – kradzież, – niszczenie własności innych lub wspólnej (np. urządzeń miejskich), – nie oddanie rzeczy skradzionych lub znalezionych, gdy znamy właściciela, – oszustwo, – nieuczciwy zysk. Należy w tym przykazaniu określić także jak wielka była szkoda wyrządzona przez popełniony grzech.
VIII PRZYKAZANIE
Mówi o odpowiedzialności za słowo. Trzeba więc zadać sobie pytanie: – o prawdę i kłamstwo w życiu, czy nie posługuję się półprawdą? – czy nie zaszkodziło się komuś poprzez oszczerstwo (mówienie nieprawdy), obmowę (rozgłaszanie słabości drugiej osoby), plotki, podejrzenia i posądzenia? – jak wyglądało spełnianie obietnic i dotrzymywanie tajemnicy? – czy w życiu nie zachowuję się w sposób obłudny? – czy potrafię uznać własne błędy i doceniać zalety innych?
IX PRZYKAZANIE
Obejmuje grzechy, które są znakiem wewnętrznego nieuporządkowania w dziedzinie seksualnej. Wiele z nich może pojawić się w okresie dojrzewania. Należy więc zwrócić uwagę: – czy nie są świadomie i dobrowolnie dopuszczane nieskromne myśli, wyobrażenia i pragnienia? – czy zdobywanie wiedzy z dziedziny seksualnej, które jest czymś potrzebnym, nie prowadzi do rozbudzenia tej sfery życia? – czy nie zdarzają się rozmowy, które mają doprowadzić do rozbudzenia pożądania? – czy celowo nie poszukuję tego, co prowadzi do grzechów nieczystych? czy świadomie i dobrowolnie nie podtrzymuję w swej pamięci nieskromnych myśli, pragnień i obrazów? – czy nie jestem dla innych powodem nieskromnych myśli i wyobrażeń przez sposób bycia, słowa oraz ubiór? – czy celowo nie ubieram na siebie takich Strojów, które mają „prowokacyjny charakter”?
X PRZYKAZANIE
Zwraca uwagę na sferę niewłaściwych pragnień, które rodzą się w człowieku na widok tego, co inni posiadają. Należy zwrócić uwagę: – na rodzące się uczucia zazdrości, – czy stan posiadania innych nie rodzi we mnie uczucia nienawiści, nieżyczliwości i czy nie prowadzi do podejrzeń, obmowy? – czy umiem się cieszyć i dziękować Bogu za to, co posiadam? – czy umiem się dzielić z innymi tym, co mam? – czy jestem wrażliwy na potrzeby innych ludzi, czy dostrzegam ich potrzeby? – czy moje życie jest poukładane wg właściwej hierarchii wartości (czy sprawy materialne nie zasłaniają tego, co prowadzi do Boga i ludzi)?
Rachunek sumienia dla młodzieży – wzór II
- Czy przystępuję do sakramentu pokuty ze szczególnym pragnieniem oczyszczenia, nawrócenia się, odnowienia życia chrześcijańskiego i pogłębienia przyjaźni z Bogiem?
- Czy nie zapomniałem lub nie zataiłem jakiegoś grzechu ciężkiego na poprzedniej spowiedzi?
- Czy wypełniłem zadaną pokutę?
- Czy naprawiłem wyrządzone zło, krzywdę?
- W jakim stopniu zrealizowałem postanowienie poprawy z ostatniej spowiedzi?
- Jaka jest moja modlitwa?
- Czy całym sercem miłuję Pana Boga ponad wszystko?
- Czy ze czcią wymawiam imiona święte?
- Jaka jest moja modlitwa poranna i wieczorna?
- Jak uczestniczyłem w katechizacji?
- Czy pogłębiałem swoją wiarę?
- Czy zawsze wobec kolegów, na obozie, na wycieczce – odważnie wyznawałem swoją wiarę w Boga? W Chrystusa i Jego Kościół?
- Czy nie ukrywałem, że jestem wierzącym?
- Czy, pamiętając o powołaniu chrześcijańskim, wynikającym z sakramentu chrztu i bierzmowania, jestem „świadkiem Boga żywego” w moim środowisku?
- Czy umiem mówić o Panu Bogu?
- Czy umiem bronić mojej wiary?
- Czy pomagam zagubionym odnaleźć sens życia w Bogu? Jego przyjaźni?
- Czy w każdą niedzielę biorę czynny udział we Mszy Św.?
- Ile razy bez bardzo ważnych powodów opuściłem Mszę św. w niedzielę lub święto?
- Czy nie wykonywałem ciężkich a niekoniecznych prac w dni święte?
- Czy będąc poza domem rodzinnym uczestniczyłem w niedzielnej Mszy świętej?
- Czy nie ograniczam się tylko do wielkanocnej spowiedzi i komunii Św.?
- Czy powstrzymałem się od pokarmów mięsnych w piątek, pamiętając, że jest to dzień, w którym Chrystus Pan umarł na krzyżu za nas? Czy umiałem po chrześcijańsku przeżyć okres Wielkiego Postu?
- Czy darzyłem rodziców synowską miłością, posłuszeństwem?
- Czy pamiętałem o nich w modlitwie?
- Czy usiłowałem ich zrozumieć, pomóc im?
- Czy darzę prawdziwą miłością bliźnich?
- Co zrobiłem dla nich bezinteresownie?
- Czy nie nadużywam bliźnich do własnych, egoistycznych celów?
- Czy nie gorszyłem kogoś złym słowem lub zachowaniem się?
- Czy okazuję życzliwość, pomoc – biednym, chorym, upośledzonym, starym samotnym?
- Jak wypełniam moje obowiązki?
- Czy umiem troszczyć się o dobro społeczne?
- Czy jestem prawdomówny, szczery?
- Czy nie zdradzałem powierzonych tajemnic?
- Czy szkodziłem własnemu i cudzemu zdrowiu?
- Czy nie narażałem swojego życia na niebezpieczeństwo?
- Czy umiem zachować dojrzałą postawę wobec propozycji palenia tytoniu, picia alkoholu?
- Czy umiem sobie czegoś odmówić?
- Czy nie żywiłem do kogoś nienawiści?
- Czy jestem gotów, idąc za Chrystusowym wskazaniem przebaczyć krzywdy?
- Czy nie chowam w sercu urazy, niechęci, nienawiści?
- Czy mam świadomość godności ciała ludzkiego, że ono w oczach Bożych jest świątynią Ducha Świętego? Że jest przeznaczone do zmartwychwstania i chwały?
- Czy należycie strzegłem zmysłów i zachowałem ciało w skromności i czystości?
- Czy nie poniżałem godności dziecka Bożego przez nieczystość, niegodne słowa, myśli, złe pragnienia, uczynki?
- Czy dopuściłem się uczynku nieczystego sam? Z inną osobą?
- Czy brakiem skromności nie pobudzałem innych do grzechu?
- Czy chciałbym taki, jaki mam w tej chwili charakter, złożyć w darze w dniu ślubu swojemu współmałżonkowi?
- Czy chciałbym, by moje wady powtórzyły w przyszłości moje dzieci?
- Jak osądziłbym kolegę, który niegodnie potraktowałby moją siostrę? lub drogą mi dziewczynę?
- Czy dostrzegam w każdej koleżance wielką jej godność kobiety, przyszłej matki?
- Czy pomagam jej, by była naprawdę szczęśliwa, radosna, żyjąca zawsze w przyjaźni z Bogiem?
- Czy w każdym koledze dostrzegam przyszłego ojca?
- Co robię, by on był lepszy, wspanialszy, bliższy Bogu? By lepiej w przyszłości wypełniał swe zadania życiowe?
- Czy modlę się za swych kolegów i koleżanki?
- Czy pracuję nad sobą?
- Czy każda spowiedź to nowy dalszy odcinek tej pracy?
- Jak wykorzystuję czas?
- Czy jestem sprawiedliwy?
- Czy szanuję cudzą pracę? własność?
- Co muszę uczynić, by opanować swą główną wadę, by zwalczyć często powtarzający się grzech?
- Co zrobię, by być wolnym, radosnym dzieckiem Boga? By radość Chrystusa była moją radością?